در این جا، قصد دارم بیشتر روی شباهت الگوی محبوبیت سیاسی افراد در برخی کشورهای اروپای غربی (انگلیس، اسپانیا، آلمان و فرانسه) بحث کنم. در شکل زیر میزان محبوبیت سه رییس جمهور قبلی آمریکا را مشاهده می‌کنید.
چند نکته جالب را می‌توان در مورد این دیاگرام ارائه کرد:
۱- اسپانیا، نسبت به سایر کشورهای اروپایی با آمریکا فاصله زیاد‌تری داره (آمریکایی‌ها کمتر محبوب هستند)، و این مستقل از فرد است.
۲- کشورهای اروپای غربی الگوی مشابهی را در محبوبیت سیاسی سیاستمداران آمریکایی دارند و بیشتر به جناح دموکرات نزدیک هستند. همانطور که مشاهده می‌کنید، اوباما (شکل زیر را با شکل بالا مقایسه کنید) در کشورهای اروپای غربی بیشتر از خود آمریکا محبوبیت دارد. همچنین اوباما بر خلاف سال‌های اول ریاست جمهوری (شاید به خاطر تصور مردم نسبت به بوش) در کل دنیا نسبت به آمریکا محبوبیت بیشتری دارد. با مقایسه دیاگرام زیر و دیاگرام بالا می‌توانید این موضوع را متوجه شوید.
البته یکی از مهمترین موارد تاثیر گذار در محبوبیت یک رییس جمهور، یعنی قیمت بنزین را هم باید در نظر گرفت (پانوشت را ببینید). مثلا دیاگرام زیر رابطه میزان محبوبیت را با قیمت واحد بنزین نشان می‌دهد.
البته برای اینکه معنی نقاط را بهتر بفهمید کافیست دیاگرام را در طول تاریخ باز کنید. در دیاگرام زیر می‌توانید میزان محبوبیت (خط آبی) را با قیمت بنزین (خط سبز مقایسه کنید).
نکته جالب دردیاگرام زیر، تاثیر دموکرات یا جمهوری‌خواه بودن رییس جمهور در رشد یا نزول محبوبیت است (با در نظر گرفتن تاثیر قیمت نفت).
1- جمهوری‌خواه‌ها معمولا در ابتدا محبوبیت زیادی دارند و در طول دوره از محبوبیتشان کاسته می‌شود.
۲- دموکرات‌ها معمولا سیر صعودی را در محبوبیت طی می‌کنند (با در نظر گرفتن تاثیر قیمت بنزین، مثلا اوباما به شدت تحت تاثیر قیمت بنزین قرار گرفته است. اما نسبتا بالای قیمت بنزین قرار گرفته و مقاومت کرده است،بیل کلینتون هم تا اواخر تحت اینرسی بوش قرار داشت و در اواخر محبوبیت نسبی بالایی پیدا کرد).
۳- شاید حالت مرغ و تخم مرغ وجود داشته باشد یا بحث شانس؛ اما معمولا قیمت بنزین (وابسته به قیمت نفت) در دوره جمهوری‌خواه‌ها صعودی و در دموکرات‌ها نزولی است (استثنا هم وجود دارد)! شاید به خاطر روحیه جنگ‌طلبی و آشوب‌گرا بودن جمهوری‌خواه‌ها باشد.
برای دانستن حزب حاکم دیاگرام به خطوط قرمز و آبی نگاه کنید.
البته همانطور که در شکل زیر می‌بینید، پیروزی احزاب معمولا با درصد کمی اختلاف صورت می‌گیره و با توجه به دیاگرام‌های بالا ربطی به محبوبیت عمومی رییس جمهور نداره! این نکته خیلی تکان‌دهنده است که رای افراد در سیاست با نگاه مردم فاصله داشته باشه!
توجه داشته باشید که یک گزارش کامل در مورد دیاگرام آخر خواهم داشت. اینجا فقط برای ذکر تمایز محبوبیت و رای آوردمش.
پانوشت ۱- در مورد رابطه قیمت بنزین و محبوبیت ریاست جمهور مطالعات زیادی انجام شده مثل گزارش کامل از گروه تحقیقات روانشناسی سیاسی استنفورد – .theatlantic – politifact – لینک. حتی بحث زیادی هم در مورد امکان و چگونگی تاثیر سیاست‌های یک رییس جمهور روی قیمت بنزین انجام شده است، از جمله: Ny Times – Pew Research – theblaze – Forbes. جای بحث زیادی است. صرفا می‌خواستم روی نحوه نگاهی که می‌توان به احزاب در آمریکا داشت اشاره کنم.
پانوشت ۲- مشکل بعدی تاثیر رییس جمهور قبلی (حزب قبلی) در بعدی است! یعنی جامعه خنثی خیلی به جناح و تغییر حزب کاری ندارد. این موضوع هم برای جناح‌هایی که بخواهند یک خرابه را تحویل بگیرند یا یک کشور آباد خطرناک است (البته متاسفانه همه ادعای خرابه تحویل گرفتن را دارند). سال‌ها طول می‌کشد تا اعتماد از دست رفته را برگرداند و در انتها دوباره روز از نو روزی از نو، یک جناح دیگر شروع به تخریب چهره حکومت می‌کند.
پانوشت ۳- علت اینکه روی داده‌های آمریکا تاکید دارم، زیاد بودن و مستقل بودن نسبی نظرسنجی‌ها است. در ایران هم چند نظرسنجی خوب در حال شکل‌گیری است. امیدوارم داده به اندازه کافی جمع شود تا بتوان تحلیل ارائه کرد.
پانوشت ۴- همانطور که در این لینک و این لینک اشاره کردم، متوجه، حتما به این نکته واقف هستید که هنوز هم خیلی دانش کمی داریم و ممکن است به سادگی فریب خورده باشیم! امیدوارم در آینده بتوانم یک سری مطالب از جنبه‌های مختلف یا نگاه داده‌ای به سیاست داشته باشم. اما در همین بلاگ، منتظر مطالب دیگر و تحلیل‌هایی از نوع دیگر باشید.
پانوشت ۵- اگر یک شاخص کلیدی (PI) برای روسای جمهور به صورت (رشد اختلاف نسبی قیمت گاز و محبوبیت) در نظر بگیریم، شاید جیمی کارتر موفق‌ترین رییس‌جمهور و جورج بوش پدر، ضعیف‌ترین رییس جمهور محسوب بشن.